ผู้ชายและผู้หญิงทำหมันแล้ว สามารถมีลูกได้ไหม ?

ผู้ชายและผู้หญิงทำหมันแล้ว สามารถมีลูกได้ไหม ?

หากกล่าวถึงคำว่า ‘เป็นหมัน’ หรือ ‘ทำหมัน’ ทุกคนคงมีความเข้าใจไปในทิศทางเดียวกัน ว่าเป็นภาวะที่ร่างกายไม่สามารถมีบุตรได้ ไม่ว่าจะจากการผ่าตัดหรือสภาพร่างกายตามธรรมชาติก็ตาม แล้วอีกหนึ่งคำถามที่มักเกิดขึ้นตามมาก็คือ หากคู่สมรสฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งเป็นหมันหรือทำหมันแล้ว จะยังสามารถมีลูกได้หรือไม่ ใครที่ทำหมันแล้วอยากมีลูกอีกครั้ง ลองมาทำความเข้าใจ ถึงวิธีการช่วยให้ตั้งครรภ์หลังการทำหมันได้ในบทความนี้

เจาะลึกการทำหมันในผู้ชายและผู้หญิง

ก่อนจะไปหาคำตอบว่า ผู้ชายและผู้หญิงทำหมันแล้ว จะยังสามารถมีลูกได้ไหม อันดับแรก เราต้องไปรู้ถึงเบื้องลึกของการเป็นหมันและการทำหมันเสียก่อน สำหรับการเป็นหมัน คือภาวะที่ร่างกายไม่สามารถมีบุตรได้โดยธรรมชาติ เกิดขึ้นได้ทั้งผู้หญิงและผู้ชาย ซึ่งก็มีสาเหตุและอาการที่แตกต่างกันไป ดังนี้

การเป็นหมันในเพศชาย

สาเหตุการเป็นหมันในเพศชาย เกิดได้จากหลายสาเหตุ ไม่ว่าจะเป็นความผิดปกติของโครโมโซม ทำให้ร่างกายสามารถผลิตอสุจิได้ปริมาณน้อยกว่าคนทั่วไป ความผิดปกติจากอวัยวะที่เกี่ยวข้องกับระบบสืบพันธุ์ เช่น ท่อน้ำเชื้อ อัณฑะ อวัยวะเพศ รวมถึงการติดเชื้อหรืออาการป่วยบางประเภท ซึ่งสามารถสังเกตได้ด้วยตนเอง จากปริมาณและความเข้มข้นของน้ำเชื้อ แต่เพื่อความแม่นยำ หากต้องการวางแผนมีบุตร ควรไปตรวจคุณภาพและปริมาณอสุจิกับแพทย์อีกครั้ง

การเป็นหมันในเพศหญิง

ส่วนการเป็นหมันในเพศหญิงนั้น สาเหตุหลักจะมาจากความผิดปกติของระบบสืบพันธ์ุตั้งแต่กำเนิด เช่น ไม่มีรังไข่ ไม่มีมดลูก ช่องคลอดไม่สมบูรณ์ ช่องคลอดตีบตัน นอกจากนี้ ยังเกิดจากฮอร์โมนที่ส่งผลต่อต่อมไร้ท่อและรังไข่ รวมทั้งโรคต่าง ๆ ที่ส่งผลต่ออวัยวะสืบพันธุ์ด้วย อาทิ การติดเชื้อราในช่องคลอด การติดเชื้อหนองใน เนื้องอกในมดลูก และโรคเยื่อบุมดลูกเจริญผิดที่

นอกจากการเป็นหมันตามธรรมชาติแล้ว ปัจจุบัน ยังมีการทำหมันสำหรับผู้ที่ต้องการคุมกำเนิดอย่างถาวรด้วย และนี่คือรายละเอียดเบื้องต้นที่ควรรู้ในการทำหมันในเพศชายและเพศหญิง

การทำหมันชาย

แพทย์จะทำการกรีดแผลขนาดประมาณ 1 เซนติเมตร เพื่อนำท่ออสุจิออกมาผูกหรือตัด ทำให้น้ำอสุจิที่หลั่งออกมาไม่มีตัวอสุจิ จึงไม่สามารถทำให้เกิดการปฏิสนธิด้วยวิธีธรรมชาติได้ แต่ควรคุมกำเนิดชั่วคราวหลังจากทำหมันไปก่อนประมาณ 1-3 เดือน เพราะอาจมีอสุจิตกค้างอยู่ เมื่อครบเวลาที่กำหนด แนะนำว่าควรมาตรวจให้แน่ใจว่าน้ำอสุจิที่หลั่งออกมาไม่มีตัวอสุจิแล้ว จึงจะถือว่าเป็นหมันอย่างแท้จริง

การทำหมันหญิง

แบ่งเป็น 2 ประเภทด้วยกัน คือการทำหมันเปียก เป็นการทำหมันทันทีหลังคลอดลูกไม่เกิน 72 ชั่วโมง และการทำหมันแห้ง เป็นการทำหมันในช่วงเวลาที่ฝ่ายหญิงสะดวก หลักการคือ แพทย์จะทำการผูกท่อนำไข่และตัดท่อนำไข่บางส่วนออก เพื่อป้องกันไม่ให้ไข่กับอสุจิผสมกันจนเกิดเป็นการตั้งครรภ์ มีประสิทธิภาพในการคุมกำเนิดสูงถึง 99%

 

ตอบคำถามชัด ผู้ชายและผู้หญิงทําหมันแล้ว สามารถมีลูกได้ไหม?

หากคุณหรือคู่สมรสที่เคยผ่านการทำหมันถาวรมาแล้ว เชื่อว่าคำถามหนึ่งที่หลาย ๆ คนอยากรู้ก็คือ หากทำหมันถาวรหรือตัดท่อนำไข่แล้วท้องได้ไหม เพราะบางครั้ง แผนการมีครอบครัวอาจเปลี่ยนแปลงได้ตลอดเวลา ซึ่งคำตอบก็คือ หากเป็นหมันหรือทำหมันแล้วอยากมีลูกอีก ก็สามารถทำได้ แต่ต้องได้รับการตรวจวินิจฉัยจากสูตินรีแพทย์ และใช้เทคโนโลยีทางการแพทย์เข้าช่วย ด้วยวิธีเหล่านี้

แนะนำ 3 เทคโนโลยีทางการแพทย์ ช่วยให้ตั้งครรภ์ได้แม้ทำหมันแล้ว

สำหรับคู่สมรสที่มีฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งเป็นหมัน หรือทำหมันแล้วอยากมีลูก สามารถทำได้โดยการใช้เทคโนโลยีทางการแพทย์เข้าช่วย ซึ่งหลัก ๆ มักนิยมใช้ 3 วิธีนี้

1. การแก้หมัน

วิธีแรกที่คนทำหมันแล้วอยากมีลูกมักจะนึกถึง คือการแก้หมัน สามารถทำได้ทั้งผู้ชายและผู้หญิง โดยในผู้ชาย จะใช้วิธีการเย็บปลายท่ออสุจิทั้งสองด้านเข้าด้วยกัน เพื่อให้ลำเลียงอสุจิได้ตามปกติ ส่วนการแก้หมันในผู้หญิงนั้น แพทย์จะประเมินความยาวของท่อนำไข่ก่อน หากยาวเพียงพอจึงจะเย็บปลายทั้งสองด้านเข้าด้วยกัน เพื่อให้ลำเลียงไข่ไปผสมกับอสุจิได้

2. การทำ IVF

วิธีถัดมา คือการทำ IVF หรือการทำเด็กหลอดแก้ว เป็นการคัดไข่ที่สมบูรณ์มาผสมกับอสุจิ ทำให้เกิดการปฏิสนธิภายนอก จากนั้นจึงนำตัวอ่อนที่ปฏิสนธิแล้วไปเลี้ยงไว้จนได้ระยะที่ต้องการ แล้วจึงจะใส่กลับเข้าไปในมดลูกของฝ่ายหญิง เพื่อให้เกิดการฝังตัวและเกิดการตั้งครรภ์ต่อไป ทำได้ทั้งคนที่ทำหมันและเป็นหมันโดยธรรมชาติ

3. การทำ ICSI

วิธีสุดท้ายที่ช่วยให้คนเป็นหมันหรือทำหมันแล้วอยากมีลูกสามารถตั้งครรภ์ได้สำเร็จ เป็นการทำ ICSI ซึ่งเป็นการปฏิสนธิภายนอกอีกวิธีหนึ่ง โดยจะมีกระบวนการคล้ายกับการทำ IVF แต่จะเป็นการฉีดเชื้ออสุจิที่สมบูรณ์ที่สุดเข้าสู่เซลล์ไข่โดยตรง จึงมีโอกาสประสบความสำเร็จในการตั้งครรภ์ได้มากกว่า

 

ได้รู้คำตอบกันไปแล้วว่า หากทำหมันถาวรหรือตัดท่อนำไข่แล้วท้องได้ไหม แต่ถ้ายังไม่รู้ว่าควรไปทำ IVF หรือทำ ICSI ที่ไหนดี สามารถเข้ามาปรึกษากับสูตินรีแพทย์ผู้ชำนาญการได้ที่ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อการมีบุตร VFC Center เราให้การรักษาที่ครอบคลุมด้านการมีบุตร มั่นใจในความปลอดภัยด้วยเทคโนโลยีการแพทย์ที่ทันสมัย พร้อมเครื่องมือและห้องปฏิบัติการที่ได้มาตรฐานสากล

บทความโดย นายแพทย์วรวัฒน์ ศิริปุณย์
ติดต่อสอบถามหรือนัดหมายแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ที่
VFC ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อการมีบุตร
Hotline: 082-903-2035
LINE Official: @vfccenter

ข้อมูลอ้างอิง:

1. วิธีเช็กภาวะการเป็นหมันในผู้ชาย กับสาเหตุที่หลายคนไม่เคยรู้. สืบค้นเมื่อวันที่ 19 มีนาคม 2567 จาก https://www.trinwellness.com/barrenment/
2. ทำหมันหญิงต้องคำนึงถึงอะไรบ้าง. สืบค้นเมื่อวันที่ 19 มีนาคม 2567 จาก https://ppat.or.th/ทำหมันหญิง/