คุณแม่มือใหม่ต้องรู้ ! ท้องลมคืออะไร มีอาการอย่างไรบ้าง ?

การตั้งครรภ์เป็นช่วงเวลาที่แสนพิเศษสำหรับคู่รักหลายคู่ แต่บางครั้งก็อาจพบกับอุปสรรคที่ไม่คาดคิด หนึ่งในนั้นคือ “ภาวะท้องลม” ที่อาจสร้างความผิดหวังและความกังวลให้กับว่าที่คุณแม่ บทความนี้จึงจะพามาไขข้อสงสัยว่าภาวะท้องลมคืออะไร เพื่อให้สามารถทำความเข้าใจและรับมือกับสถานการณ์นี้ได้อย่างมีสติ

ท้องลมคืออะไร เกิดจากอะไร ?

ท้องลมคือภาวะการตั้งครรภ์ที่มีถุงน้ำคร่ำ แต่ไม่มีตัวอ่อนพัฒนาอยู่ภายใน เกิดจากการที่ไข่ที่ผสมแล้วไม่สามารถพัฒนาเป็นตัวอ่อนได้ โดยมีสาเหตุหลักมาจาก

• ความผิดปกติของโครโมโซมในตัวอ่อน ที่อาจทำให้ตัวอ่อนไม่สามารถเจริญเติบโตต่อไปได้

• ภาวะฮอร์โมนไม่สมดุล เช่น ฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนต่ำ ส่งผลต่อการเจริญเติบโตของเยื่อบุโพรงมดลูกและตัวอ่อน

• ปัญหาจากมดลูก ซึ่งเกิดจากความผิดปกติของรูปร่าง หรือโครงสร้างของมดลูก เช่น มดลูกมีติ่งเนื้อ เกิดเนื้องอกเยื่อบุโพรงมดลูก ซึ่งส่งผลต่อการฝังตัวของตัวอ่อน

• ภาวะไข่ฝ่อ จากไข่ที่มีคุณภาพต่ำ ซึ่งส่งผลต่อความสามารถในการเจริญเติบโตของตัวอ่อน

สัญญาณเตือนของอาการท้องลม

โดยทั่วไปแล้วอาการท้องลมจะไม่มีสัญญาณเตือนที่ชัดเจน แต่ผู้หญิงที่กำลังตั้งครรภ์ควรหมั่นสังเกตอาการผิดปกติเหล่านี้เอาไว้ เช่น

• มีเลือดออกทางช่องคลอด โดยออกกะปริดกะปรอยปริมาณน้อย เป็นสีชมพูอ่อน หรือสีน้ำตาล บางรายอาจมีเลือดออกก้อนใหญ่คล้ายลิ่มเลือด

• ปวดท้องน้อย ซึ่งมักเป็นอาการปวดแบบจี๊ด ๆ หรือปวดเสียด เหมือนมีอะไรมารัด โดยอาจเป็น ๆ หาย ๆ ในบางรายอาจปวดท้องรุนแรงจนต้องไปพบแพทย์

• อาการแพ้ท้องลดลง ผู้หญิงที่ตั้งครรภ์มักจะมีอาการแพ้ท้อง เช่น คลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหาร อ่อนเพลีย ซึ่งหากอาการเหล่านี้ลดลงหรือหายไป ให้ตั้งข้อสงสัยไว้เลยว่า อาจเป็นสัญญาณเตือนของภาวะท้องลมได้

• ตรวจไม่พบตัวอ่อน หากแพทย์ทำการตรวจอัลตราซาวด์ช่องคลอดและไม่พบตัวอ่อน หรือพบถุงน้ำคร่ำที่ว่างเปล่า ก็มีความเป็นไปได้สูงถึงภาวะท้องลม

โอกาสในการเกิดท้องลม

โดยทั่วไป ผู้หญิงทุกคนสามารถมีโอกาสเกิดท้องลมได้ ซึ่งโอกาสในการเกิดท้องลมจะเพิ่มสูงขึ้น ตามอายุที่มากขึ้น โดยผู้หญิงที่ตั้งครรภ์เมื่ออายุ 35 ปีขึ้นไป จะมีโอกาสในการเกิดท้องลมได้มากกว่าผู้ที่มีอายุน้อย ๆ ซึ่งอาจเกี่ยวข้องกับความเสื่อมของเซลล์ไข่และความผิดปกติของโครโมโซมในตัวอ่อน โดยจะพบได้บ่อยในช่วงไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์ โดยเฉพาะในช่วง 6-8 สัปดาห์แรก

การรักษาภาวะท้องลม

การรักษาภาวะท้องลมขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย ไม่ว่าจะเป็นระยะเวลาของการตั้งครรภ์ อาการของผู้ป่วย รวมถึงดุลยพินิจของแพทย์ ซึ่งโดยทั่วไปแพทย์จะแนะนำแนวทางการรักษา ดังนี้

• สังเกตอาการ 

เนื่องจากในบางกรณีถุงการตั้งครรภ์อาจหลุดลอกออกมาเองตามธรรมชาติ โดยไม่มีอาการแทรกซ้อน ซึ่งในกรณีนี้จะไม่จำเป็นต้องรับการรักษาโดยการขูดมดลูก แต่หากเกิดอาการเลือดออกทางช่องคลอด ปวดท้องน้อย มีตกขาว กลิ่นเหม็นผิดปกติ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที

• ใช้ยาในการช่วยขับถุงการตั้งครรภ์ที่ผิดปกติ 

หากพบว่าถุงการตั้งครรภ์ไม่สามารถหลุดลอกออกมาเองได้ ในเบื้องต้น แพทย์อาจสั่งยาบางชนิด เพื่อให้ช่วยขับถุงการตั้งครรภ์ที่ผิดปกติ โดยยาเหล่านี้จะกระตุ้นให้มดลูกบีบตัวและขับถุงการตั้งครรภ์ออกมาทางช่องคลอด

• รักษาโดยการขูดมดลูก 

ในกรณีที่ร่างกายไม่สามารถขับถุงการตั้งครรภ์ออกมาได้เองจนหมด หรือผู้ป่วยมีอาการแทรกซ้อน แพทย์จะพิจารณาทำการขูดมดลูก ซึ่งเป็นการผ่าตัดเล็กโดยใช้เครื่องมือพิเศษขูดเอาเนื้อเยื่อที่ผิดปกติออกจากมดลูก

ภาวะท้องลมส่งผลอย่างไรต่อการตั้งครรภ์ในอนาคตบ้าง ?

สำหรับผู้หญิงที่เคยเกิดภาวะท้องลมอาจกังวลใจว่าจะสามารถตั้งครรภ์ได้อยู่หรือไม่ ขอตอบเลยว่ายังสามารถตั้งครรภ์และคลอดบุตรได้อย่างปกติ แต่ร่างกายจำเป็นต้องมีเวลาพักฟื้นก่อนที่จะเริ่มวางแผนตั้งครรภ์รอบใหม่ อย่างน้อยหลังจากมีรอบเดือนครบ 3 รอบ โดยผู้หญิงที่เคยเกิดภาวะท้องลม ควรดูแลร่างกายให้มีสุขภาพพร้อมสมบูรณ์สำหรับการตั้งครรภ์ครั้งต่อไป ด้วยการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ งดสูบบุหรี่และหลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์ เพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดท้องลมซ้ำอีก 

วางแผนเพิ่มโอกาสตั้งครรภ์ที่สมบูรณ์ในอนาคต ลดโอกาสในการเกิดท้องลม ด้วยการปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อหาสาเหตุและแนวทางการรักษาที่เหมาะสมได้ที่คลินิกมีบุตรยาก VFC Center ที่ได้รับการรับรองมาตรฐานคุณภาพในการดูแลรักษาเฉพาะด้านการมีบุตรยากในระดับสากล พร้อมให้บริการครอบคลุมทั้งการตรวจวินิจฉัย และให้การรักษาด้วยเครื่องมือที่ทันสมัย สามารถเข้ามาขอคำปรึกษาและรับการตรวจวินิจฉัยเพื่อเตรียมตัวเป็นคุณพ่อคุณแม่มือใหม่ได้ตั้งแต่วันนี้ !

บทความโดยแพทย์วรวัฒน์ ศิริปุณย์

ติดต่อสอบถามหรือนัดหมายแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ที่
VFC ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อการมีบุตร
Hotline: 082-903-2035
LINE Official: @vfccenter  

ข้อมูลอ้างอิง:

1. ท้องลม สัญญาณเตือนที่คุณแม่ต้องรู้ !. สืบค้นเมื่อวันที่ 30 เมษายน 2567 จาก https://www.rama.mahidol.ac.th/ramachannel/article/ท้องลม-สัญญาณเตือนที่คุ/
2. “ท้องลม” ภาวะที่คุณแม่ต้องรู้. สืบค้นเมื่อวันที่ 30 เมษายน 2567 จาก https://www.thairath.co.th/lifestyle/health-and-beauty/2715111