มีลูกอายุเท่าไหร่ดีที่สุด? เตรียมตัวให้พร้อมอย่างถูกวิธี

หลายคนกังวลว่า อายุเยอะมีลูกได้ไหม หรือ ควรมีลูกตอนอายุเท่าไหร่ถึงจะปลอดภัย ความจริงคือ ผู้หญิงมักมีโอกาสตั้งครรภ์สูงสุดในช่วงอายุ 20–35 ปี ส่วนผู้ชายอยู่ที่ราว 20–45 ปี แต่เมื่ออายุมากขึ้น ทั้งคุณภาพไข่และอสุจิจะค่อย ๆ ลดลง เพิ่มความเสี่ยงภาวะแทรกซ้อน เช่น เบาหวานขณะตั้งครรภ์ ครรภ์เป็นพิษ คลอดก่อนกำหนด หรือทารกมีโครโมโซมผิดปกติ อย่างไรก็ตาม ด้วยเทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์ เช่น การฝากไข่ การทำ IUI หรือ ICSI ยังสามารถช่วยให้คู่สมรสที่อายุมากมีโอกาสตั้งครรภ์ได้อย่างปลอดภัย หากได้รับการประเมินและวางแผนโดยแพทย์เฉพาะทาง

เชื่อว่าคงมีคู่สามีภรรยาจำนวนไม่น้อย ที่ยังไม่พร้อมและตัดสินใจชะลอการมีเจ้าตัวเล็กเพื่อเป็นโซ่ทองคล้องใจเอาไว้ก่อน แต่เมื่อเวลาผ่านไปและอยู่ในวันที่พร้อมที่สุด ฝ่ายหญิงกลับเริ่มมีอายุมากขึ้น ส่งผลให้การมีบุตรด้วยวิธีธรรมชาติกลายเป็นเรื่องท้าทายจนหลาย ๆ คู่รักต้องถอดใจ โดยเฉพาะฝ่ายหญิงที่เป็นกังวลว่า เมื่ออายุเยอะมีลูกได้ไหม และจะเป็นอันตรายหรือเสี่ยงกับการมีปัญหาสุขภาพในอนาคตของทั้งแม่และเด็กหรือไม่ 

หากคู่รักคู่ไหนกำลังสงสัยอยู่ว่าผู้หญิงมีลูกได้ถึงอายุเท่าไหร่ และอายุที่เพิ่มมากขึ้นจะส่งผลอย่างไรต่อการตั้งครรภ์บ้าง สามารถมาเริ่มต้นวางแผนกับข้อมูลสำคัญเหล่านี้ เพื่อสร้างความเข้าใจและรู้ถึงวิธีการที่จะช่วยเพิ่มโอกาสให้กับการตั้งครรภ์ประสบความสำเร็จ

ผู้ชายและผู้หญิงควรมีลูกตอนอายุเท่าไหร่ถึงจะดีที่สุด ?

ฝ่ายชาย

สำหรับฝ่ายชายอาจไม่ค่อยได้เจอกับคำถามที่ว่า “ผู้ชายมีลูกได้ถึงอายุเท่าไหร่ ?” มากนัก เพราะคู่สมรสส่วนใหญ่มักคิดว่าปัญหาการตั้งครรภ์ยากมักเกิดจากฝ่ายหญิง แต่แท้จริงแล้วผู้ชายก็มีส่วนสำคัญไม่แพ้กัน เพราะอายุที่เหมาะสมกับการมีลูกของฝ่ายชายคือช่วงอายุ 20-45 ปี โดยเฉพาะช่วงอายุ 30-35 ปี ที่อสุจิจะมีความแข็งแรงที่สุด ซึ่งภาวะเจริญพันธุ์ของเพศชายก็จะแตกต่างกันไปตามจำนวนอสุจิของแต่ละคน แต่โดยทั่วไปแล้ว เมื่ออายุมากขึ้น ระบบเจริญพันธุ์จะผลิตอสุจิได้น้อยและอ่อนแอลง ทำให้ทั้งจำนวนและการเคลื่อนไหวของอสุจิเสื่อมถอยตามไปด้วย

ฝ่ายหญิง

ในทางตรงกันข้าม คำถามเหล่านี้มักเกิดกับฝ่ายหญิง ซึ่งโดยทั่วไป อายุของผู้หญิงที่เหมาะสมต่อการมีลูกจะอยู่ในช่วง 20-35 ปี เพราะเป็นช่วงที่ร่างกายแข็งแรงและมีความสมบูรณ์ แต่จะมีโอกาสตั้งครรภ์ได้มากที่สุดในช่วงอายุ 20-29 ปี และจะค่อย ๆ ลดลงเมื่ออายุมากขึ้น และลดลงอย่างชัดเจนหลังอายุ 35 ปีขึ้นไป ทำให้การตั้งครรภ์หลังอายุ 35 ปี ถูกจัดอยู่ในกลุ่มที่มีความเสี่ยง แต่ด้วยยุคสมัยและเทคโนโลยีในปัจจุบันที่ช่วยส่งเสริมการตั้งครรภ์มากมาย ทำให้อายุของผู้หญิงที่มาฝากครรภ์มีตัวเลขสูงขึ้นเรื่อย ๆ แม้กระทั่งผู้หญิงอายุ 47 หรือ 60 ปี ก็ยังสามารถตั้งครรภ์และมีลูกได้

นัดหมายปรึกษาสูตินรีแพทย์เพื่อวางแผนตั้งครรภ์ในช่วงวัยที่เหมาะสม

มีลูกตอนอายุมาก อันตรายไหม ?

ผลกระทบต่อแม่

ผู้หญิงอายุเยอะสามารถมีลูกได้ แต่ต้องเพิ่มความระมัดระวังมากกว่าปกติ เนื่องจากการตั้งครรภ์เมื่ออายุมากขึ้นอาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อน หากได้รับการดูแลที่ไม่ถูกต้องทั้งในขณะตั้งครรภ์ ขณะคลอด และในระยะหลังคลอดก็เสี่ยงต่อการเกิดปัญหาสุขภาพระยะยาวได้ โดยภาวะแทรกซ้อนที่พบบ่อย ได้แก่

• เบาหวานระหว่างตั้งครรภ์ เนื่องจากในช่วงที่ตั้งครรภ์ ร่างกายไม่สามารถนำอินซูลินไปใช้ได้อย่างเต็มที่ จึงอาจทำให้ระบบควบคุมน้ำตาลในเลือดผิดปกติจนเกิดโรคเบาหวานตามมา
• ครรภ์เป็นพิษ เป็นภาวะของผู้หญิงตั้งครรภ์ที่เกิดปัญหาความดันโลหิตสูง แม้ว่าจะไม่เคยเป็นความดันโลหิตสูงมาก่อนก็อาจเกิดภาวะนี้ได้ และอาจเป็นร่วมกับภาวะโปรตีนสูงในปัสสาวะด้วย 

ผลกระทบต่อทารกในครรภ์

นอกจากความเสี่ยงต่อสุขภาพของผู้เป็นแม่แล้ว การตั้งครรภ์ของผู้หญิงที่มีอายุมากยังอาจส่งผลแทรกซ้อนต่อทารกในครรภ์ได้ด้วยเช่นกัน  

• คลอดก่อนกำหนด มีสาเหตุมาจากมดลูกบีบตัว ปากมดลูกเปิดและบางก่อนกำหนด ซึ่งการคลอดก่อนกำหนดอาจส่งผลให้ทารกที่คลอดออกมา มีการเจริญเติบโตที่ไม่สมบูรณ์เต็มที่และมีน้ำหนักตัวแรกเกิดที่ต่ำกว่าปกติ

• เสี่ยงต่อภาวะดาวน์ซินโดรม มีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นตามอายุของแม่ เนื่องจากโรคทางพันธุกรรมที่เกิดจากความผิดปกติของโครโมโซม จะทำให้ตัวอ่อนเกิดความบกพร่องทางสติปัญญา และรูปร่างหน้าตาที่ผิดปกติ 

ทั้งนี้ คู่สมรสสามารถดูแลและป้องกันความเสี่ยงเหล่านี้ได้ตั้งแต่ต้น ด้วยการเจาะเลือดเพื่อตรวจโครโมโซมเด็กระหว่างการตั้งครรภ์ หรือเจาะน้ำคร่ำเพื่อตรวจหาความผิดปกติ ลดความเสี่ยงทารกผิดปกติแต่กำเนิดและการเกิดภาวะแท้ง

 

ทางออกสำหรับผู้ที่อยากมีลูกตอนอายุมาก

แม้ว่าการที่ฝ่ายหญิงและฝ่ายชายอายุมากขึ้น จะมาพร้อมความเสี่ยงมีลูกยาก แต่ก็ไม่ต้องหมดหวังเสียทีเดียว เพราะยังมีเทคโนโลยีช่วยเจริญพันธุ์เป็นทางออกให้เลือกหลายวิธี ได้แก่

การฝากไข่ (Oocyte Freezing)

การฝากไข่ คือการแช่แข็งไข่ของผู้หญิงไว้ที่อุณหภูมิต่ำมาก (-196 องศาเซลเซียส) เพื่อเก็บรักษาไข่ในช่วงอายุที่พร้อมตั้งครรภ์เอาไว้ใช้ในอนาคต ทำให้สามารถวางแผนการมีบุตรได้อย่างมีประสิทธิภาพ เนื่องจากสามารถกำหนดช่วงอายุที่จะตั้งครรภ์ได้ โดยผู้หญิงที่ฝากไข่ไว้สามารถนำมาปฏิสนธิกับอสุจิของฝ่ายชายด้วยการทำเด็กหลอดแก้ว เพื่อเพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ให้ประสบความสำเร็จได้มากยิ่งขึ้น

การทำ IUI

การฉีดเชื้ออสุจิเข้าสู่โพรงมดลูก (Intra-Uterine Insemination: IUI) เป็นหนึ่งในวิธีการรักษาภาวะมีบุตรยาก โดยแพทย์จะใช้ยากระตุ้นการเจริญเติบโตของไข่ ส่งผลให้มีไข่ตกมากกว่าปกติ และทำการคัดกรองตัวอสุจิที่แข็งแรงที่สุดเพื่อฉีดเข้าไปในโพรงมดลูกโดยตรง จึงช่วยเพิ่มโอกาสที่ตัวอสุจิจะเดินทางไปปฏิสนธิกับไข่ ทำให้การตั้งครรภ์เมื่ออายุมากเป็นไปได้ง่ายและสะดวกมากขึ้น

วางแผนทำ IUI และ ICSI กับสูตินรีแพทย์ที่ VFC Center

การทำ IVF

การทำเด็กหลอดแก้ว (In Vitro Fertilization: IVF) เป็นการผสมไข่และเชื้ออสุจินอกร่างกายในห้องปฏิบัติการ จากนั้นค่อยนำตัวอ่อนที่ปฏิสนธิแล้วไปฝังในโพรงมดลูกของฝ่ายหญิง โดยวิธีการทำ IVF จะสามารถช่วยเพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ให้กับผู้หญิงที่มีอายุมากได้ เนื่องจากเป็นกระบวนการเพิ่มจำนวนไข่โดยการใช้ยากระตุ้นการเจริญเติบโตของไข่ ทำให้มีโอกาสปฏิสนธิกับอสุจิมากขึ้น และยังช่วยเพิ่มโอกาสที่ตัวอ่อนจะฝังตัวในโพรงมดลูกจากการใช้ยาปรับฮอร์โมนเพื่อเตรียมความพร้อมของมดลูก

การทำ ICSI

การทำ ICSI (Intra-Cytoplasmic Sperm Injection) คือการฉีดตัวอสุจิเข้าไปในไข่โดยตรงในห้องปฏิบัติการ ซึ่งจะช่วยเพิ่มโอกาสในการปฏิสนธิและการตั้งครรภ์ รวมถึงช่วยเพิ่มโอกาสในการปฏิสนธิกับไข่ เพราะสามารถแก้ปัญหาตัวอสุจิเคลื่อนไหวผิดปกติ ตัวอสุจิมีจำนวนน้อย หรือตัวอสุจิมีรูปร่างผิดปกติ จากการที่ฝ่ายชายอายุเยอะจนอสุจิเสื่อมสภาพได้

จากข้อมูลทั้งหมด สามารถกล่าวได้ว่า แม้ฝ่ายชายหรือฝ่ายหญิงจะมีอายุมากแล้ว แต่ก็ยังมีโอกาสตั้งครรภ์และมีบุตรได้ หากเตรียมความพร้อมด้านสุขภาพและเลือกใช้เทคโนโลยีช่วยเจริญพันธุ์ที่เหมาะสม

และหากคุณคือคู่สมรส ที่อยากมีลูกตอนอายุมากหรือประสบปัญหามีลูกยากด้วยสาเหตุใดก็ตาม สามารถเข้ามารับคำปรึกษากับสูตินรีผู้มีประสบการณ์ได้ที่ VFC Center ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อการมีบุตร (V Fertility Center) เราเป็นศูนย์รักษาผู้มีบุตรยากที่พร้อมให้การดูแลคู่สมรสอย่างใกล้ชิด มีประสบการณ์การรักษาด้วยเทคโนโลยีการเจริญพันธุ์สูง เพื่อช่วยวางแผน เตรียมความพร้อม และรักษาภาวะมีบุตรยากจนกระทั่งคุณประสบความสำเร็จในการตั้งครรภ์ได้ตามที่หวัง

คำถามที่พบบ่อย (FAQs)

ผู้หญิงและผู้ชายควรมีลูกตอนอายุเท่าไหร่ดี ?

โดยทั่วไป ผู้หญิงควรมีลูกในช่วงอายุ 20-35 ปี เพราะเป็นวัยที่ร่างกายแข็งแรง ฮอร์โมนสมดุล และไข่มีคุณภาพดี ส่วนผู้ชายอายุ 20-45 ปี จะมีอสุจิที่แข็งแรงที่สุด อย่างไรก็ตาม หากอายุมากกว่านี้ก็ยังสามารถมีลูกได้ด้วยเทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์ เช่น IUI หรือ ICSI แต่ต้องอยู่ภายใต้การดูแลของสูตินรีแพทย์ทุกขั้นตอน

ผู้หญิงอายุมากกว่า 35 ปี ยังสามารถตั้งครรภ์ได้ไหม ?

สามารถตั้งครรภ์ได้ แต่โอกาสในการตั้งครรภ์ด้วยวิธีธรรมชาติจะลดลง เพราะจำนวนและคุณภาพของไข่ลดลงตามอายุ ทั้งยังเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อน เช่น เบาหวานขณะตั้งครรภ์ ครรภ์เป็นพิษ หรือภาวะแท้งบุตร แนะนำให้ปรึกษาแพทย์เพื่อประเมินสุขภาพและใช้เทคโนโลยีช่วยเจริญพันธุ์ที่เหมาะสมกับวัย

การมีลูกตอนอายุมาก มีความเสี่ยงอะไรบ้าง ?

การตั้งครรภ์ในวัย 35 ปีขึ้นไปอาจเพิ่มความเสี่ยงทั้งกับคุณแม่และทารก เช่น ภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์ ครรภ์เป็นพิษ คลอดก่อนกำหนด และทารกมีภาวะดาวน์ซินโดรม การตรวจคัดกรองโครโมโซมหรือการเจาะน้ำคร่ำสามารถช่วยประเมินและลดความเสี่ยงเหล่านี้ได้

ถ้าอยากมีลูกตอนอายุมาก ควรเริ่มต้นอย่างไร ?

หากต้องการมีลูกตอนอายุมาก ควรเริ่มจากตรวจสุขภาพและตรวจฮอร์โมนประเมินภาวะเจริญพันธุ์ของทั้งสองฝ่าย จากนั้นสูตินรีแพทย์จะช่วยวางแผนการมีบุตร เช่น ฝากไข่ (Oocyte Freezing) เพื่อเก็บไข่ในช่วงที่ยังมีคุณภาพดีเตรียมไว้สำหรับอนาคต หรือใช้เทคโนโลยี IUI หรือ ICSI เพื่อเพิ่มโอกาสตั้งครรภ์อย่างปลอดภัย

การฝากไข่เหมาะกับผู้หญิงช่วงอายุเท่าไหร่ ?

การฝากไข่เหมาะกับผู้หญิงอายุต่ำกว่า 35 ปี เพราะเป็นช่วงที่คุณภาพของไข่ยังดีและมีจำนวนมาก การเก็บไข่ในช่วงนี้จะช่วยเพิ่มโอกาสตั้งครรภ์ได้สำเร็จในอนาคต โดยเฉพาะผู้หญิงที่ยังไม่พร้อมมีลูกตอนนี้ แต่ต้องการวางแผนมีบุตรอย่างปลอดภัย

หากพยายามมีลูกด้วยวิธีธรรมชาติแล้วไม่สำเร็จ เมื่อไหร่ที่ควรปรึกษาแพทย์ ?

หากอายุยังไม่ถึง 35 ปี แล้วพยายามตั้งครรภ์ตามธรรมชาติด้วยวิธีธรรมชาตินานกว่า 6-12 เดือนแต่ไม่สำเร็จ ควรเข้าพบสูตินรีแพทย์เพื่อหาสาเหตุ เช่น ความผิดปกติของฮอร์โมน การทำงานของรังไข่ หรือตัวอสุจิ เพื่อเลือกแนวทางการรักษาให้เหมาะสมกับภาวะของแต่ละคู่

 

บทความโดย แพทย์วรวัฒน์ ศิริปุณย์

ติดต่อสอบถามหรือนัดหมายแพทย์ ได้ที่

VFC ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อการมีบุตร 

Hotline: 082-903-2035 

LINE Official: @vfccenter