บำรุงอสุจิอย่างไรให้แข็งแรง ก่อนการทำ PESA, TESA TESE, MESA

อสุจิสำคัญอย่างไร ทำไมควรบำรุงอสุจิ ?

อสุจิมีความสำคัญในกระบวนการเตรียมความพร้อมเพื่อการมีบุตร ทั้งทางธรรมชาติและการใช้เทคโนโลยีช่วยในการตั้งครรภ์ เช่น การฉีดน้ำเชื้อเข้าสู่โพรงมดลูก ซึ่งวิธีนี้แพทย์จะทำการนำอสุจิที่ผ่านการเก็บอสุจิของฝ่ายชายไปคัดกรอง เพื่อเลือกอสุจิที่ยังมีชีวิตและเคลื่อนไหวได้ดี ร่วมกับการให้ยากระตุ้นไข่สำหรับฝ่ายหญิง เพื่อฉีดอสุจิเข้าไปในโพรงมดลูก โดยอสุจิจะว่ายจากโพรงมดลูกไปยังท่อนำไข่และผสมกับไข่ด้วยตัวเอง แต่หากอสุจิไม่แข็งแรงโอกาสในการมีลูกก็จะน้อยลง ดังนั้นจึงควรบำรุงเพื่อช่วยเพิ่มน้ำอสุจิให้แข็งแรง และพร้อมต่อการเก็บอสุจิในทุกรูปแบบทั้งการทำ PESA, TESA TESE, และ MESA 

อสุจิไม่แข็งแรงเกิดจากสาเหตุใดได้บ้าง ?

• น้ำหนักตัวที่มากเกินไป ทำให้ปริมาณน้ำ และจำนวนอสุจิน้อยลง
• ความผิดปกติตั้งแต่กำเนิด
• ความผิดปกติจากการทำงานของต่อมไร้ท่อ
• การใช้ยา จำพวกเคมีบำบัด หรือสารเคมีบางชนิด
• ความผิดปกติของภูมิคุ้มกัน
• การดื่มสุรา สูบบุหรี่ ทำให้ร่างกายผลิตฮอร์โมนเทสโทสเตอโรนได้น้อย จนทำให้การสร้างตัวอสุจิน้อยลงไปด้วย
• ความเครียด ที่ส่งผลต่อฮอร์โมน
• การออกกำลังกายที่มากเกินไป ทำให้ระดับฮอร์โมนเทสโทสเตอโรนต่ำ ทำให้การผลิตอสุจิลดลง

สารอาหารและแร่ธาตุที่สำคัญต่อการบำรุงอสุจิ

1. ซิงค์ (Zinc)

ซิงค์ (Zinc) บำรุงอสุจิได้ เนื่องจากซิงค์มีคุณสมบัติช่วยส่งเสริมการสร้างอสุจิ ทำให้น้ำอสุจิมีความเข้มข้นมากขึ้น และยังช่วยให้อสุจิเคลื่อนที่ได้ไวมากขึ้น แต่หากร่างกายได้รับซิงค์ในร่างกายที่ต่ำเกินไป อาจจะส่งผลต่อปริมาณฮอร์โมนเทสโทสเตอโรน และคุณภาพของน้ำเชื้อ

2. แอล-อาร์จินีน (L-Arginine)

แอล-อาร์จินีน (L-Arginine) เป็นกรดอะมิโนชนิดหนึ่งที่มีประโยชน์ และสำคัญต่อระบบสืบพันธุ์ของผู้ชายที่ช่วยเพิ่มปริมาณความเข้มข้นของน้ำอสุจิ และเพิ่มการเคลื่อนที่ของอสุจิให้ดียิ่งขึ้น 

3. ซีลีเนียม (Selenium)

ซีลีเนียม (Selenium) เป็นแร่ธาตุชนิดหนึ่งที่มีความสามารถในการต่อต้านสารอนุมูลอิสระ ซึ่งอนุมูลอิสระมีผลต่อเชื้ออสุจิทำให้การสร้างเชื้ออสุจิมีความผิดปกติ รูปร่างไม่สมบูรณ์ ดังนั้นการได้รับซีลีเนียมเข้าสู่ร่างกายจะช่วยให้การสร้างอสุจิสมบูรณ์ยิ่งขึ้น

4. วิตามินซี

วิตามินซีเป็นวิตามินสำคัญที่ช่วยเพิ่มสารต้านอนุมูลอิสระได้ ทั้งยังช่วยบำรุงอสุจิให้แข็งแรง เพราะหากร่างกายขาดวิตามินซี สารอนุมูลอิสระจะเข้าไปทำลายเยื่อหุ้มเซลล์ของตัวเชื้ออสุจิ ทำให้ตัวเชื้อเคลื่อนที่ได้น้อยลงจนไม่สามารถเจาะไข่เข้าไปผสมได้ วิตามินซีจึงส่งผลต่อคุณภาพของอสุจิโดยตรง แต่นอกจากจะช่วยต้านอนุมูลอิสระแล้ว ยังจะช่วยเพิ่มความเข้มข้น และจำนวนของอสุจิอีกด้วย

5. วิตามินบีรวม

วิตามินบีรวมช่วยทุกระบบในการทำงานของร่างกาย รวมถึงระบบสืบพันธุ์ ทั้งเพิ่มคุณภาพและจำนวนอสุจิ โดยเฉพาะวิตามินบี 9 (กรดโฟลิก) และ วิตามินบี 12 ที่จะช่วยเพิ่มคุณภาพของอสุจิ เพิ่มการเคลื่อนที่ของตัวอสุจิ และลดความเสียหายของดีเอ็นเอของตัวอสุจิ

วิธีเพิ่มน้ำอสุจิด้วยอาหารบำรุงอสุจิ

1. หอยนางรม

มีโปรตีนสูง และอุดมไปด้วยสังกะสี ที่เป็นตัวการในการช่วยเพิ่มจำนวนอสุจิ และทำให้อสุจิแข็งแรงขึ้น

2. เนื้อสัตว์

มีสังกะสีที่ช่วยทำให้จำนวนอสุจิเพิ่มมากขึ้น และแข็งแรงขึ้น โดยเฉพาะในเนื้อสัตว์สีแดง 

3. ไข่

อุดมไปด้วยโปรตีน และยังมีวิตามินอี ช่วยบำรุงรักษาเนื้อเยื่อของลูกอัณฑะไม่ให้เสื่อมเร็ว รวมทั้งยังเพิ่มปริมาณอสุจิ ช่วยเสริมศักยภาพของภาวะเจริญพันธุ์อีกด้วย

4. ถั่ว

อุดมไปด้วยสังกะสีและวิตามินอี การกินถั่วเป็นประจำจะทำให้มีความสมบูรณ์ในภาวะการเจริญพันธุ์ นอกจากนี้ถั่วยังมีโปรตีน โอเมก้า 3 ซิงค์ และวิตามินอี ซึ่งช่วยทั้งในเรื่องปริมาณ และคุณภาพของอสุจิ

5. กระเทียม

อุดมไปด้วยวิตามินหลายชนิดที่เป็นอาหารในการบำรุงอสุจิ ช่วยให้อสุจิแข็งแรง อีกทั้งยังทำให้เลือดไปหล่อเลี้ยงบริเวณอวัยวะเพศได้ดีขึ้น

>> อ่านเพิ่มเติม  11 อาหารบำรุงสเปิร์มให้แข็งแรง

 

การเก็บอสุจิด้วยการทำ PESA, TESA TESE, และ MESA

แต่ในบางครั้งต่อให้อสุจิแข็งแรงดี แต่คุณพ่ออาจเกิดภาวะมีบุตรยากในเพศชายจากปัญหาการหลั่งน้ำเชื้อ ซึ่งสามารถแก้ไขปัญหานี้ได้ด้วยการเก็บอสุจิโดยการทำ PESA, TESA TESE, และ MESA ซึ่งเป็นการเก็บอสุจิจากลูกอัณฑะด้วยการผ่าตัด โดยอาจจะมีการเปิดแผลขนาดเล็ก หรือ ใช้กล้องจุลทรรศน์ร่วมด้วยแล้วแต่กรณี โดยทำได้ด้วยวิธีเหล่านี้ 

การเก็บอสุจิด้วยวิธี PESA

การทำ PESA  (Percutaneous Epididymal Sperm Aspiration) คือการใช้เข็มขนาดเล็กแทงผ่านผิวหนังบริเวณอัณฑะเข้าไปในท่อพักน้ำเชื้อ แล้วดูดตัวอสุจิออกมา 

การเก็บอสุจิด้วยวิธี TESE

การทำ TESE (Testicular Sperm Extraction) คือการตัดเนื้ออัณฑะขนาดเล็กออกมา เพื่อนำเนื้อเยื่ออัณฑะไปหาเชื้ออสุจิโดยการแยกตัวอสุจิที่อยู่ในเนื้ออัณฑะด้วยกล้องจุลทรรศน์ ซึ่งสามารถนำเชื้อที่ได้ไปเก็บแช่แข็งเพื่อใช้ในอนาคตได้

การเก็บอสุจิด้วยวิธี MESA

การทำ MESA (Microsurgical Epididymal Sperm Aspiration) คือการเปิดแผลขนาดเล็กที่บริเวณถุงอัณฑะ และใช้กล้องจุลทรรศน์ช่วยในการใช้เข็มขนาดเล็กดูดที่บริเวณท่อนำอสุจิ  เพื่อนำไปหาเชื้ออสุจิ

การเก็บอสุจิด้วยวิธี TESA

การทำ TESA (Testicular Sperm Aspiration) คือการใช้เข็มดูดที่บริเวณอัณฑะ เพื่อนำเนื้อเยื่อไปหาเชื้ออสุจิต่อไป 

 

การเตรียมตัวก่อนเก็บน้ำเชื้อด้วยวิธีต่าง ๆ

นอกจากการบำรุงอสุจิแล้ว การเตรียมความพร้อมก่อนพาคุณสามีไปเก็บน้ำเชื้อก็มีความสำคัญเช่นกัน โดยมี 5 วิธีเตรียมตัว ดังนี้

1. งดหลั่งอสุจิก่อนมาตรวจ และเก็บอสุจิประมาณ 2-3 วัน แต่ไม่ควรให้เกิน 7 วัน
2. พักผ่อนให้เต็มที่ เพราะการพักผ่อนน้อยอาจทำให้ผลตรวจคลาดเคลื่อนได้ หรืออาจทำให้คุณภาพของอสุจิด้อยลง
3. งดดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่ เพราะทั้งสองพฤติกรรม จะส่งผลให้น้ำเชื้อมีคุณภาพที่ด้อยลงได้
4. งดแช่น้ำร้อนหรือเข้าซาวน่า เนื่องจากอสุจิถูกสร้างจากอัณฑะที่มีอุณหภูมิต่ำกว่าอุณหภูมิร่างกาย หากอัณฑะมีอุณหภูมิสูงขึ้นก็จะสร้างอสุจิน้อยลงได้
5. หากเก็บอสุจิเองต้องทำอย่างถูกต้องตามคำแนะนำของแพทย์ แต่เพื่อผลลัพธ์ที่ดีที่สุด ควรไปเก็บอสุจิที่โรงพยาบาลโดยมีทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญคอยดูแลอย่างใกล้ชิด 

สำหรับคู่รักที่กำลังวางแผนมีลูก แต่ยังไม่แน่ใจว่าเข้าข่ายมีบุตรยากจากปัญหาอสุจิไม่แข็งแรงหรือไม่ สามารถมารับคำปรึกษาถึงการเก็บอสุจิได้จากสูตินรีแพทย์เฉพาะทางด้านเวชศาสตร์การเจริญพันธุ์ได้ที่ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อการมีบุตรยาก ให้บริการด้านการมีบุตรแบบครบวงจร

 

ติดต่อสอบถามหรือนัดหมายแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ที่ 

VFC ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อการมีบุตร 

Hotline : 082-903-2035

Line : @vfccenter

 

บทความโดยนายแพทย์วรวัฒน์ ศิริปุณย์

แหล่งอ้างอิง

1. Don’t make the mistake of letting a diet kill sperm. สืบค้นเมื่อวันที่ 2 กันยายน 2567 จาก https://www.uchicagomedicine.org/forefront/health-and-wellness-articles/2018/december/dont-make-the-mistake-of-letting-a-diet-kill-sperm
2. 17 Food To Improve Sperm Count & Quality. สืบค้นเมื่อวันที่ 2 กันยายน 2567 จาก https://fertilityworld.in/blog/17-food-to-improve-sperm-count-quality/