อยากได้ลูกแฝด ขึ้นอยู่กับปัจจัยใด มีวิธีการอย่างไรบ้าง?

การได้ลูกแฝดขึ้นกับหลายปัจจัย ได้แก่ กรรมพันธุ์ (โดยเฉพาะสายฝ่ายหญิง), อายุและฮอร์โมนของฝ่ายหญิง, น้ำหนักตัว/องค์ประกอบร่างกาย และการใช้เทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์ เช่น IUI และ ICSI/เด็กหลอดแก้ว ซึ่งเพิ่มโอกาสเกิดการปฏิสนธิจากไข่มากกว่า 1 ใบหรือจากการย้ายตัวอ่อนมากกว่า 1 ตัว ทั้งนี้ การตั้งครรภ์แฝดมีความเสี่ยงสูงกว่าปกติ จึงควรวางแผนภายใต้คำแนะนำของแพทย์เฉพาะทาง

ในปัจจุบันเราอาจเห็นดารา หรือเหล่าเซเลบคนดังมีลูกแฝดกันมากขึ้น แม้ตามปกติแล้วการท้องลูกแฝดถือเป็นภาวะผิดปกติที่มีความเสี่ยงสูงที่เด็กจะคลอดก่อนกำหนด แต่ด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัยทำให้โอกาสตั้งครรภ์แฝดรอดมีมากขึ้น ซึ่งถือว่าตอบโจทย์คู่รักยุคใหม่ที่ต้องการมีลูกเพียง 2 คน แต่อยากตั้งครรภ์ให้เรียบร้อยในครั้งเดียว สำหรับคู่สมรสที่อยากได้ลูกแฝด มาทำความรู้จักการตั้งครรภ์แฝดให้มากขึ้น พร้อมตอบคำถามที่ว่าหากอยากได้ลูกแฝด ต้องทําอย่างไรแบบครบถ้วนทุกประเด็นกัน

ทำความรู้จักกับการ “ท้องแฝด” ให้มากขึ้น

ก่อนจะไปถึงวิธีมีลูกแฝด เรามาทำความรู้จักเกี่ยวกับการมีลูกแฝดให้มากขึ้นกันก่อน สำหรับการตั้งครรภ์แบบ “ท้องแฝด” นั้น คือการตั้งครรภ์ที่มีเด็กอยู่ในท้องพร้อมกันมากกว่า 1 คน โดยแบ่งได้หลายแบบ เช่น แฝดสอง แฝดสาม แฝดสี่ ส่วนใหญ่จะพบเป็นแฝดสอง ทำให้ในปัจจุบัน หลายครอบครัวอยากมีลูกแฝดมากขึ้น เพราะช่วยประหยัดเวลาในการตั้งครรภ์  

อย่างไรก็ตาม การท้องแฝดก็มีข้อควรระวังที่ต้องคำนึงถึงเช่นกัน เพราะอาจส่งผลต่อการตั้งครรภ์ของคุณแม่ ไม่ว่าจะเป็นความเสี่ยงในการแพ้ท้องที่มากกว่าปกติ การเกิดภาวะครรภ์เป็นพิษ หรือเสี่ยงเกิดภาวะเบาหวานระหว่างตั้งครรภ์ได้มากขึ้น รวมไปถึงยังอาจทำให้เจ็บท้องคลอดก่อนกำหนด ซึ่งหากมีภาวะเหล่านี้ อาจจะส่งผลกระทบต่อสุขภาพของทารกในระยะยาวได้ ไม่ว่าจะเป็นทารกเติบโตไม่เท่ากัน น้ำหนักแรกเกิดน้อยกว่าปกติ หรือเสี่ยงเกิดโรคประจำตัวบางชนิด  

นัดหมายพูดคุยกับสูตินรีแพทย์เพื่อปรึกษาและวางแผนการตั้งครรภ์แฝด

รู้จักประเภทของแฝด

แฝดแท้

แฝดแท้ เป็นฝาแฝดที่เกิดจากไข่ใบเดียวที่ปฏิสนธิกับอสุจิตัวเดียว และทำการแบ่งตัวแยกเป็น 2 ส่วนในภายหลัง จึงเกิดเป็นทารก 2 คน ทำให้มีโครโมโซมเหมือนกัน 100% และมีเพศ รูปร่าง ลักษณะ หน้าตา ที่คล้ายกันมาก

แฝดเทียม

แฝดเทียมเกิดจากไข่ 2 ใบที่ปฏิสนธิกับอสุจิคนละตัว ทำให้ตัวอ่อนทั้งสองพัฒนาแยกจากกันตั้งแต่ภายในครรภ์ แต่ละคนจะมีถุงครรภ์และสายรกเป็นของตนเอง ส่งผลให้ลักษณะภายนอกและเพศอาจแตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง

ปัจจัยที่เพิ่มโอกาสการมีลูกแฝด

สำหรับคู่สมรสที่อยากได้ลูกแฝดแต่ไม่รู้ว่าควรเริ่มต้นอย่างไรดี สิ่งแรกที่ควรทำ คือทำความเข้าใจเกี่ยวกับปัจจัยที่ส่งผลทำให้เกิดการตั้งครรภ์แฝด ได้แก่

กรรมพันธุ์

กรรมพันธุ์คือปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อการตั้งครรภ์แฝดโดยตรง ส่วนใหญ่มักถ่ายทอดมาจากฝ่ายหญิงที่ครอบครัวมีประวัติฝาแฝด ซึ่งมีสาเหตุมาจากการตกไข่หลายใบในครั้งเดียว จนทำให้มีโอกาสตั้งครรภ์แฝดเทียมที่เกิดจากไข่ 2 ใบปฏิสนธิกับอสุจิคนละตัวพร้อมกันในท้องเดียว ซึ่งพันธุกรรมนี้สามารถถ่ายทอดไปยังลูกหลานได้ด้วย

องค์ประกอบจากคุณแม่

สุขภาพของฝ่ายหญิงส่งผลต่อโอกาสในการตั้งครรภ์ลูกแฝดผ่าน 2 องค์ประกอบสำคัญ ดังนี้

น้ำหนักตัว

ผู้หญิงที่มีน้ำหนักตัวมากมักส่งผลต่อโอกาสตั้งครรภ์แฝดได้มากกว่า เนื่องจากมีไขมันส่วนเกินในร่างกายสูง ทำให้ระดับฮอร์โมนเอสโตรเจน รวมถึงฮอร์โมนเลปตินในเลือดเพิ่มขึ้น ซึ่งฮอร์โมนทั้งสองชนิดนี้มีความเกี่ยวข้องกับการตกไข่หลายใบ จึงสามารถกระตุ้นรังไข่ให้ตกไข่ได้มากกว่าครั้งละ 1 ใบ

อายุ

ผู้หญิงที่มีอายุ 40 ปีขึ้นไป มีแนวโน้มที่จะตกไข่มากกว่าผู้หญิงที่อายุน้อย เนื่องจากมีฮอร์โมนกระตุ้นการตกไข่ (FSH) ในเลือดสูงกว่าผู้หญิงที่อายุน้อย เมื่อไข่ตกหลายใบพร้อมกัน จึงมีโอกาสเกิดการปฏิสนธิพร้อมกันและเกิดการตั้งครรภ์แฝดมากขึ้น

วิทยาการสมัยใหม่

แม้โอกาสตั้งครรภ์แฝดตามธรรมชาติจะมีเพียงประมาณ 1-2% แต่สำหรับคู่รักที่อยากมีลูกแฝด สามารถเพิ่มโอกาสได้ด้วยเทคโนโลยีทางการแพทย์ ซึ่งมีหลายวิธีที่ช่วยสนับสนุนความต้องการนี้ให้เป็นจริงได้ ดังนี้

IUI

การทำ IUI หรือ Intrauterine Insemination เป็นกระบวนการฉีดน้ำเชื้อเข้าไปในโพรงมดลูกโดยตรง ซึ่งจะช่วยเพิ่มโอกาสมีลูกแฝดประมาณ 10-15% เนื่องจากมีขั้นตอนในการกระตุ้นไข่ที่ทำให้ได้ไข่ที่มีคุณภาพมากกว่า 1 ฟอง และเมื่อมีการฉีดเชื้อเข้าไปผสมกับไข่ก็จะทำให้เกิดลูกแฝดได้ง่ายขึ้น

ICSI หรือเด็กหลอดแก้ว

การทำ ICSI หรือเด็กหลอดแก้ว เป็นกระบวนการทางการแพทย์ที่ช่วยให้ไข่จำนวนมากสามารถปฏิสนธิกับอสุจิได้โดยตรง เพื่อเพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ โดยแพทย์จะทำการย้ายตัวอ่อนกลับเข้าสู่โพรงมดลูกจำนวน 1-2 ตัว ขึ้นอยู่กับความเหมาะสมและคำแนะนำทางการแพทย์ การย้ายตัวอ่อนหลายตัวสามารถเพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์แฝดได้ แต่เปอร์เซ็นต์ที่เกิดขึ้นจริงขึ้นอยู่กับอายุของคุณแม่ คุณภาพตัวอ่อน และปัจจัยด้านสุขภาพอื่น ๆ ซึ่งการทำ ICSI จะช่วยเพิ่มโอกาสตั้งครรภ์แฝดได้ถึง 20-25%

อยากได้ลูกแฝดด้วยวิธี IUI และ ICSI รับคำปรึกษาจากสูตินรีแพทย์ได้ที่นี่

เคล็ดลับเพิ่มโอกาสได้ลูกแฝด ที่คุณพ่อคุณแม่ต้องรู้ !

อยากได้ลูกแฝดไม่ใช่เรื่องยากอย่างที่คิด คู่สมรสสามารถเริ่มต้นได้ง่าย ๆ ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและปฏิบัติตามเคล็ดลับเหล่านี้

หยุดยาคุมกำเนิด

หลังหยุดยาคุมกำเนิดในช่วง 2 เดือนแรก ร่างกายจะขับฮอร์โมนมากกว่าปกติ ทำให้ไข่ตกมากขึ้น และมีโอกาสติดลูกแฝดเพิ่มขึ้นจากปริมาณไข่ที่ตกมากขึ้น

คุณพ่อควรรับประทานอาหารที่มีแร่ธาตุสังกะสี

แนะนำให้คุณพ่อรับประทานอาหารที่อุดมไปด้วยแร่ธาตุสังกะสี เพราะแร่ธาตุสังกะสีมีส่วนช่วยให้อสุจิแข็งแรง และว่ายไปผสมกับไข่ได้มากกว่า 2 ฟอง

รับประทานมันเทศป่า

มันเทศป่ามีคุณสมบัติช่วยกระตุ้นการตกไข่ ถ้าหากคุณแม่รับประทานเป็นประจำก็มีโอกาสที่ไข่จะตกมากกว่า 1 ฟองและเกิดการตั้งครรภ์แฝดได้

ดื่มนมวัวสม่ำเสมอ

ในนมวัวมีฮอร์โมนเพศหญิง หรือฮอร์โมนเอสโตรเจนค่อนข้างสูง ซึ่งส่งผลต่อการทำงานของรังไข่ อีกทั้งการดื่มนมวัวอย่างสม่ำเสมอยังจะไปช่วยกระตุ้นการตกไข่มากกว่าหนึ่งฟองในรอบเดียว ทำให้สามารถเพิ่มโอกาสการตั้งครรภ์แฝดได้

ที่ VFC Center ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อการมีบุตร (V Fertility Center) เรามีบริการที่ตอบโจทย์คู่รักคู่แต่งงานที่อยากได้ลูกแฝด ด้วยการทำ IUI, ISCI หรือการทำเด็กหลอดแก้ว โดยสูตินรีแพทย์ผู้ชำนาญการประสบการณ์สูง พร้อมให้คำปรึกษาและแนะนำวิธีการเตรียมตัวที่ปลอดภัยอย่างเหมาะสม เพิ่มโอกาสมีลูกแฝดโดยไม่ก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพของผู้เป็นแม่ และทำให้กระบวนการตั้งครรภ์ดำเนินไปอย่างราบรื่น

คำถามที่พบบ่อย (FAQ):

Q1: อยากได้ลูกแฝดต้องทำอย่างไร?

A: เริ่มจากประเมินปัจจัยส่วนบุคคล (ประวัติครอบครัว การตกไข่ อายุ น้ำหนักตัว) และวางแผนกับแพทย์ วิธีทางการแพทย์ที่ช่วยเพิ่มโอกาส ได้แก่ IUI (มักมียากระตุ้นไข่) และ ICSI/เด็กหลอดแก้วที่อาจพิจารณาย้ายตัวอ่อนมากกว่า 1 ตัวตามดุลยพินิจแพทย์และความปลอดภัยของมารดา

Q2: ใครมีโอกาสได้ลูกแฝดมากกว่า?

A: ผู้ที่มีกรรมพันธุ์ฝาแฝดในสายฝ่ายหญิง, ผู้หญิงอายุสูงขึ้นซึ่งฮอร์โมน FSH มักสูงและอาจตกไข่มากกว่า 1 ใบ, และผู้ที่มีองค์ประกอบร่างกาย/ฮอร์โมนเอื้อต่อการตกไข่มากกว่า 1 ใบ

Q3: IUI และ ICSI ช่วยเพิ่มโอกาสได้ลูกแฝดแค่ไหน?

A: IUI ที่มียากระตุ้นไข่อาจเพิ่มโอกาสตั้งครรภ์แฝดราว 10–15% ขณะที่ ICSI/เด็กหลอดแก้ว หากย้ายตัวอ่อนมากกว่า 1 ตัวอาจพบแฝดได้ราว 20–25% (ขึ้นกับอายุ คุณภาพตัวอ่อน และแผนรักษา) ทั้งนี้ แนวทางสมัยใหม่มักพิจารณาย้ายตัวอ่อนจำนวนน้อยเพื่อลดความเสี่ยงของครรภ์แฝด

Q4: มีเคล็ดลับหรือพฤติกรรมที่ช่วยเพิ่มโอกาสได้ลูกแฝดไหม?

A: การเตรียมสุขภาพทั้งคู่ให้พร้อม โภชนาการที่ดี ออกกำลังกายสม่ำเสมอ งดบุหรี่ แอลกอฮอล์ และปรับเวลามีเพศสัมพันธ์ให้สอดคล้องกับช่วงไข่ตกเป็นพื้นฐาน บางคำแนะนำที่ถูกกล่าวถึง เช่น หยุดยาคุมชั่วคราว, อาหารที่มีสังกะสี, มันเทศป่า, หรือนมวัว อาจ “เอื้อ” ต่อการตกไข่มากกว่า 1 ใบในบางราย แต่หลักฐานวิจัยยังมีจำกัด ควรพิจารณาร่วมกับแพทย์

Q5: การตั้งครรภ์แฝดมีความเสี่ยงอะไรบ้าง และควรระวังอย่างไร?

A: ความเสี่ยงที่พบได้มากขึ้น ได้แก่ คลอดก่อนกำหนด ครรภ์เป็นพิษ เบาหวานขณะตั้งครรภ์ และทารกน้ำหนักแรกเกิดน้อย การฝากครรภ์ใกล้ชิดกับทีมแพทย์ เวชศาสตร์มารดาและทารกในครรภ์ การติดตามโภชนาการและภาวะแทรกซ้อนอย่างสม่ำเสมอ เป็นกุญแจสำคัญเพื่อความปลอดภัยของแม่และทารกแฝด

 

บทความโดย แพทย์วรวัฒน์ ศิริปุณย์

ติดต่อสอบถามหรือนัดหมายแพทย์ ได้ที่

VFC ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อการมีบุตร

Hotline: 082-903-2035

LINE Official: @vfccenter