ฮอร์โมน hCG คืออะไร สำคัญกับการตั้งครรภ์อย่างไร?

การรับรู้ถึงการตั้งครรภ์ มีความสำคัญอย่างมากต่อการวางแผนดูแลสุขภาพของคุณแม่และทารก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุ่มผู้หญิงที่มีภาวะมีบุตรยาก ซึ่งมักต้องการความแม่นยำและความรวดเร็วในการติดตามความเปลี่ยนแปลงของร่างกาย ซึ่ง “ฮอร์โมน hCG” ถือเป็นสัญญาณแรกที่บ่งบอกว่าการตั้งครรภ์ได้เริ่มต้นขึ้นแล้ว เพราะเป็นฮอร์โมนที่ถูกผลิตเมื่อไข่ที่ปฏิสนธิแล้วฝังตัวในโพรงมดลูก

บทความนี้จะช่วยให้คุณเข้าใจว่า ฮอร์โมน hCG คืออะไร พร้อมวิธีตรวจสอบค่า hCG ที่ถูกต้อง รวมถึงคำแนะนำเกี่ยวกับช่วงเวลาที่เหมาะสมในการตรวจ เพื่อให้คุณมั่นใจและพร้อมในการดูแลครรภ์ตั้งแต่ระยะเริ่มต้น

ฮอร์โมน hCG คืออะไร ทำไมจึงสำคัญกับการตั้งครรภ์?

ฮอร์โมน hCG ย่อมาจาก Human Chorionic Gonadotropin เป็นฮอร์โมนที่ผลิตขึ้นจากรก หลังจากที่ตัวอ่อนฝังตัวในเยื่อบุโพรงมดลูก ซึ่งจะเริ่มผลิตทันทีภายใน 6-10 วันหลังจากไข่ที่ผสมและมีการฝังตัว

หน้าที่หลักของ hCG คือการกระตุ้นรังไข่ให้คงระดับฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนเอาไว้ เพื่อให้ผนังมดลูกมีความหนาและเหมาะกับการตั้งครรภ์ อีกทั้งยังมีบทบาทในการป้องกันการหลุดลอกของเยื่อบุโพรงมดลูก ซึ่งจะนำไปสู่การแท้ง

ฮอร์โมน hCG ตรวจพบได้เมื่อไหร่ และด้วยวิธีไหนบ้าง?

การตรวจพบฮอร์โมน hCG สามารถทำได้สองวิธีหลัก ๆ ได้แก่

ตรวจเลือด (Blood test)

สามารถตรวจพบ hCG ได้ตั้งแต่ 6-8 วันหลังไข่ได้รับการปฏิสนธิ เป็นวิธีที่ไวและแม่นยำที่สุด แพทย์มักใช้วิธีนี้เพื่อยืนยันผลการตั้งครรภ์ในระยะแรก

ตรวจปัสสาวะ (ชุดตรวจครรภ์)

แนะนำให้ตรวจหลังประจำเดือนขาดประมาณ 1 สัปดาห์ เพราะหากตรวจเร็วเกินไป ระดับ hCG อาจยังต่ำจนไม่สามารถตรวจเจอได้

 

ทั้งนี้ ปัจจัยอย่างรอบเดือนที่ไม่สม่ำเสมอ หรือวันตกไข่คลาดเคลื่อน อาจส่งผลให้ผลตรวจคลาดเคลื่อนได้ จึงควรตรวจซ้ำตามคำแนะนำหากผลออกมาไม่ชัดเจน

ค่า hCG เท่าไหร่ถึงท้อง?

ในเชิงตัวเลข หากตรวจเลือดแล้วพบว่า ค่า hCG มากกว่า 25 mIU/mL จะถือว่าตั้งครรภ์ ส่วนค่าต่ำกว่า 5 mIU/mL ถือว่า “ไม่ตั้งครรภ์” และหากอยู่ระหว่าง 6–24 mIU/mL แพทย์อาจแนะนำให้ตรวจซ้ำในอีก 2–3 วัน

ตารางค่า hCG โดยประมาณในหญิงตั้งครรภ์ (หน่วย: mIU/mL)

อายุครรภ์ (หลังปฏิสนธิ)	ช่วงค่า hCG โดยเฉลี่ย
3 สัปดาห์	5-50 mIU/mL
4 สัปดาห์	5-426 mIU/mL
5 สัปดาห์	18-7,340 mIU/mL
6 สัปดาห์	1,080-56,500 mIU/mL
7-8 สัปดาห์	7,650-229,000 mIU/mL
9-12 สัปดาห์	25,700-288,000 mIU/mL

ค่าดังกล่าวจะเพิ่มขึ้นทุก ๆ 2-3 วันในช่วงแรก หากไม่เพิ่มขึ้นตามเกณฑ์ อาจบ่งชี้ถึงภาวะผิดปกติ เช่น การตั้งครรภ์นอกมดลูก หรือ ภาวะแท้งคุกคาม

ทำไมตรวจแล้วค่า hCG ยังไม่ขึ้น ต้องรอนานแค่ไหน?

ในบางกรณี เมื่อใช้ชุดตรวจครรภ์ในช่วงก่อนหรือหลังประจำเดือนขาดเพียงไม่กี่วัน อาจยังไม่พบค่า hCG ที่ชัดเจน นี่คือสาเหตุที่พบบ่อย

• ตรวจเร็วเกินไปหลังปฏิสนธิ
• วันไข่ตกคลาดเคลื่อนจากที่คาดไว้
• ฮอร์โมน hCG ยังไม่มากพอในปัสสาวะ
• ปัญหาสุขภาพ เช่น ไข่ฝังตัวช้า หรือคุณภาพตัวอ่อนไม่ดี

แพทย์แนะนำให้รออย่างน้อย 7 วันหลังประจำเดือนขาดก่อนตรวจ แต่หากไม่แน่ใจ ควรตรวจซ้ำในอีก 2-3 วัน หรือไปพบแพทย์เพื่อตรวจเลือด

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับ hCG

Q: ตรวจแล้ว hCG ต่ำแปลว่าไม่ท้องใช่ไหม?

A: ถ้าต่ำกว่า 5 mIU/mL ถือว่าไม่ท้อง แต่ถ้าค่าก้ำกึ่งอาจเป็นการฝังตัวช้า ควรตรวจซ้ำ

Q: ค่า hCG ต้องเพิ่มขึ้นเร็วแค่ไหนถึงปกติ?

A: โดยทั่วไปควรเพิ่มขึ้นเป็น 2 เท่าในทุก ๆ 48-72 ชั่วโมงช่วงต้นของการตั้งครรภ์

Q: hCG ขึ้นแต่ไม่มีอาการแพ้ท้องผิดปกติไหม?

A: ไม่เสมอไป อาการแพ้ท้องขึ้นอยู่กับร่างกายแต่ละคน บางคนไม่มีอาการเลยก็สามารถตั้งครรภ์ได้

Q: คนที่มีบุตรยากควรตรวจ hCG บ่อยแค่ไหน?

A: แล้วแต่คำแนะนำของแพทย์ โดยเฉพาะหลังทำ IUI, IVF หรือ ICSI

ฮอร์โมน hCG เป็นตัวบ่งชี้การตั้งครรภ์ที่แม่นยำที่สุดในระยะเริ่มต้น การรู้ช่วงเวลาที่เหมาะสมในการตรวจ และการอ่านค่า hCG อย่างเข้าใจ จะช่วยให้ผู้หญิงสามารถรู้ได้ว่าตั้งครรภ์หรือไม่ตั้งแต่ระยะแรก ช่วยวางแผนการดูแลครรภ์ได้อย่างเหมาะสม โดยเฉพาะในผู้ที่มีภาวะมีบุตรยาก

วางแผนตั้งครรภ์อย่างมั่นใจกับศูนย์ผู้เชี่ยวชาญด้านการมีบุตร

หากคุณกำลังวางแผนมีลูก หรือเคยตรวจแล้วค่า hCG ขึ้น ๆ ลง ๆ แบบไม่แน่นอน การได้รับการดูแลจากทีมแพทย์เฉพาะทางจะช่วยเพิ่มโอกาสสำเร็จได้มากขึ้น ซึ่งสำหรับใครที่กำลังมองหาว่าจะปรึกษาศูนย์มีบุตรยากที่ไหนดี สามารถเข้ามาปรึกษาได้ที่ VFC Center ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อการมีบุตร (V Fertility Center) เพื่อการมีบุตร ที่พร้อมดูแลและให้คำแนะนำในการรักษาภาวะมีบุตรยาก เพื่อเติมเต็มแผนการมีบุตรได้อย่างอุ่นใจ

 

บทความโดย นายแพทย์วรวัฒน์ ศิริปุณย์

ติดต่อสอบถามหรือนัดหมายแพทย์ ได้ที่ 

VFC ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อการมีบุตร 

Hotline: 082-903-2035 

LINE Official: @vfccenter