โรคซึมเศร้ามีลูกได้ไหม ถ้าอยากมีลูกต้องเตรียมตัวอย่างไร?

การตั้งครรภ์เป็นช่วงเวลาสำคัญในชีวิตของผู้หญิงทุกคน แต่สำหรับผู้ที่เป็นโรคซึมเศร้า อาจเกิดความกังวลว่า “หากเป็นโรคซึมเศร้าแล้วจะมีลูกได้ไหม ?” หรือจะเกิดผลกระทบใดต่อสุขภาพของคุณแม่และลูกที่เกิดมาบ้าง หากคุณกำลังเผชิญกับภาวะซึมเศร้าและต้องการมีบุตร บทความนี้จะช่วยให้คุณเข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างโรคซึมเศร้ากับการตั้งครรภ์ รวมถึงวิธีการเตรียมตัวเพื่อให้คุณแม่และลูกน้อยปลอดภัย

โรคซึมเศร้าคืออะไร? เข้าใจความรุนแรงของโรค

โรคซึมเศร้าเป็นภาวะผิดปกติทางอารมณ์ที่ส่งผลกระทบต่อทั้งความคิด ความรู้สึก และพฤติกรรมของผู้ป่วย อาการของโรคอาจรวมถึงความเศร้าอย่างต่อเนื่อง ขาดความสนใจในกิจกรรมที่เคยชอบ รู้สึกหมดหวัง และในบางรายอาจมีความคิดหรือพฤติกรรมที่เป็นอันตรายต่อตนเอง

อาการที่เสี่ยงโรคซึมเศร้า

• รู้สึกเศร้าหมองอย่างต่อเนื่อง เกิน 2 สัปดาห์ โดยไม่มีสาเหตุชัดเจน
• หมดความสนใจ หรือไม่อยากทำกิจกรรมที่เคยชื่นชอบ
• นอนหลับผิดปกติ เช่น นอนไม่หลับ หรือนอนมากเกินไป
• เบื่ออาหารหรือกินมากผิดปกติ น้ำหนักเปลี่ยนแปลงอย่างเห็นได้ชัด
• รู้สึกเหนื่อยล้า ไม่มีแรง แม้ว่าจะไม่ได้ออกแรงมาก
• รู้สึกไร้ค่า โทษตัวเอง หรือรู้สึกว่าตัวเองล้มเหลวซ้ำ ๆ
• มีปัญหาด้านสมาธิ เช่น คิดอะไรไม่ออก ตัดสินใจช้า
• มีความคิดทำร้ายตัวเอง หรืออยากจบชีวิต
• รู้สึกกระวนกระวาย หรือเฉื่อยชา มากกว่าปกติ

 

เป็นโรคซึมเศร้ามีลูกได้ไหม? ผลกระทบของโรคต่อการตั้งครรภ์

ผู้ที่เป็นโรคซึมเศร้าสามารถมีลูกได้ แต่ควรได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิดจากแพทย์เฉพาะทางตลอดกระบวนการตั้งครรภ์ (ทั้งก่อน ระหว่าง และหลังการตั้งครรภ์)

โรคซึมเศร้าส่งผลต่อภาวะเจริญพันธุ์อย่างไร?

โรคซึมเศร้าอาจส่งผลต่อการตั้งครรภ์ในหลายด้านดังนี้

• ผลต่อฮอร์โมน : ภาวะซึมเศร้าอาจส่งผลให้ร่างกายผลิตฮอร์โมนไม่สมดุล 
  • ในผู้หญิง : รอบเดือนอาจผิดปกติ หรือมีปัญหาในการตกไข่
  • ในผู้ชาย : คุณภาพของอสุจิลดลง
• ผลต่อพฤติกรรม : ผู้ที่มีภาวะซึมเศร้าอาจมีพฤติกรรมที่ส่งผลต่อสุขภาพ เช่น การนอนหลับไม่เพียงพอ การรับประทานอาหารที่ไม่สมดุล หรือขาดการออกกำลังกาย
• ผลจากยารักษา : ยาบางชนิดที่ใช้รักษาโรคซึมเศร้าอาจมีผลต่อทารกในครรภ์ จำเป็นต้องให้แพทย์พิจารณาเปลี่ยนยาหรือปรับการรักษาให้เหมาะสมก่อนตั้งครรภ์

 

วิธีจัดการโรคซึมเศร้าเพื่อเพิ่มโอกาสมีลูก

หากคุณเป็นโรคซึมเศร้าและต้องการมีลูก สามารถเตรียมตัวได้โดยการปรับเปลี่ยนวิธีการรักษาและดูแลสุขภาพจิตอย่างเหมาะสม ซึ่งจะช่วยเพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ที่ปลอดภัยทั้งคุณแม่และลูกน้อย

เข้ารับคำแนะนำจากแพทย์

การเข้าพบทั้งจิตแพทย์และสูตินรีแพทย์ เป็นขั้นตอนสำคัญในการวางแผนมีบุตรสำหรับผู้ที่เป็นโรคซึมเศร้า โดยแพทย์จะร่วมกันวางแผนการตั้งครรภ์และปรับการรักษาให้เหมาะสม เช่น การเปลี่ยนยา การติดตามอาการอย่างใกล้ชิด รวมถึงการบำบัดทางจิตเพิ่มเติมหากจำเป็น 

การดูแลสุขภาพกายและใจระหว่างตั้งครรภ์

การดูแลทั้งร่างกายและจิตใจจะช่วยเสริมให้การตั้งครรภ์ปลอดภัยยิ่งขึ้น 

• ฝึกผ่อนคลาย เช่น การทำสมาธิ โยคะ หรือพูดคุยกับนักจิตบำบัด
• กินอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกายเบา ๆ และนอนหลับให้เพียงพอ
• ตรวจสุขภาพเป็นประจำ และติดตามอาการโรคอย่างสม่ำเสมอ

นอกจากนี้ การปรึกษาแพทย์อย่างต่อเนื่องเพื่อติดตามอาการ ยังจะช่วยให้แน่ใจว่าภาวะซึมเศร้าจะไม่ส่งผลทั้งในระหว่างตั้งครรภ์และหลังคลอด

 

วางแผนอนาคตด้วยการแช่แข็งไข่และอสุจิ

สำหรับผู้ที่มีภาวะซึมเศร้าและยังไม่พร้อมสำหรับการตั้งครรภ์ในขณะนี้ แต่ต้องการวางแผนสำหรับอนาคต การแช่แข็งไข่หรืออสุจิเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่ช่วยให้คุณมีบุตรได้ในช่วงเวลาที่พร้อมที่สุด 

การแช่แข็งไข่และอสุจิ

• ประโยชน์ของการแช่แข็ง : การแช่แข็งไข่หรืออสุจิเป็นทางเลือกที่ช่วยให้คุณสามารถชะลอการมีบุตรไปจนกว่าจะพร้อมทั้งด้านร่างกายและจิตใจ
• ช่วงเวลาที่เหมาะสม : การเก็บแช่แข็งไข่หรืออสุจิควรทำในช่วงที่คุณมีสุขภาพแข็งแรงและโรคซึมเศร้าอยู่ในภาวะควบคุมได้ดี ซึ่งจะให้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุด

การทำงานร่วมกับจิตแพทย์ จะช่วยประเมินว่าเมื่อใดเป็นช่วงเวลาที่เหมาะสมต่อการตั้งครรภ์ โดยพิจารณาจากความมั่นคงทางอารมณ์และการตอบสนองต่อการรักษา

โรคซึมเศร้าไม่ใช่อุปสรรคต่อการมีบุตร หากคุณได้รับการดูแลอย่างถูกต้องและวางแผนอย่างเหมาะสม การรักษาให้อาการอยู่ในระดับที่ควบคุมได้คือก้าวสำคัญในการเตรียมตัวเป็นคุณพ่อคุณแม่ในอนาคต 

สำหรับคู่รักที่กำลังวางแผนมีบุตรแต่กังวลเรื่องสุขภาพจิต สามารถเข้ามาปรึกษาได้ที่ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อการมีบุตร (V Fertility Center) ศูนย์เฉพาะทางด้านการรักษาภาวะมีบุตรยาก ที่ได้รับการรับรองจากราชวิทยาลัยสูตินรีเวชแห่งประเทศไทย เราพร้อมดูแลคุณด้วยบริการแช่แข็งอสุจิและตัวอ่อน เพื่อช่วยให้คุณสามารถวางแผนครอบครัวได้อย่างปลอดภัยและเลือกช่วงเวลาที่เหมาะสมที่สุด 

 

บทความโดย แพทย์หญิงศรมน ทรงวีรธรรม

ติดต่อสอบถามหรือนัดหมายแพทย์ ได้ที่ 

VFC ศูนย์เทคโนโลยีเพื่อการมีบุตร 

Hotline: 082-903-2035 

LINE Official: @vfccenter